21 Aralık dünya  Kooperatifçilik günü olması nedeniyle mesaj yayınlayan Halis Uysal “Kooperatifçiliğin önündeki engeller kalkmalı” dedi.

Türkiye Sulama Kooperatifleri Merkez Birliği genel başkanı Halis Uysal 21 Aralık dünya Kooperatifçilik günü nedeniyle yazılı bir açıklama ile kutladı.

Uysal yazılı açıklamasında; “2012 yılının dünya kooperatif yılı ilan edilmesi nedeniyle Kooperatifçilik alanında Türkiye de kooperatifçiliğin önünde ki engellerin kalkması gerekir” dedi Uysal Yazılı açıklamasında şunlara değindi” 1844 yılında ilk kooperatifçilik harekât ı İngiltere'de başlamıştır. 1844'de Robert OVIN ve Dr. W.illiam KING 28 dokuma işçisini bir araya getirerek tüketim kooperatifi kurmuştur. Bu günkü kooperatifçiliğinde temelini oluşturmaktadır.

Türkiye'de ise bu harekât 1863 yılında Mithat Paşa kooperatifçiliğe benzeyen "Memalik Sandığı" adı altında Tarım Kredi organizasyonuna benzeyen sandıkları oluşturmuştur. Bunlara kaynak içinde devlete ait boş arazileri köylülere dağıtarak imece usulüyle işlettirilmiş. Tarımsal faaliyet sonucu üretilen ürünün değerlendirilmesi ile elde edilecek gelir sandığı sermaye olarak kaydettirilmiştir.

Bu şekilde yürütülmeye çalışılan sandıklarda sermaye oluşumu Önceleri çok iyi sonuçlar vermiş ise de, daha sonraları varlıklı ve nüfuslu kişilerin; zayıf ve güçsüzleri istismar etmeleri nedeniyle bazı problemler ortaya çıkmıştır. Bu yöntem terk edilerek 1888'dc Ziraat Bankası kurulmuştur. Bu sandıklarda biriken paralar Ziraat Bankasına devredilmiştir.

Bundan sonra daha bilinçli ve daha aktif kooperatif hareketlerine Fge bölgesinde rastlanır, 1911 yılında 45 incir üreticileri Aydın'da bir araya gelerek "Aydın Hümaye-i zürra Anonim Şirketini kurmuşlardır, 1913 yılında Kazım Nuri ve Topçuoğlu Nazmi öncülüğünde bugünkü TARİŞ'in temelleri atılmıştır.

Cumhuriyet döneminde tarımsal örgütlenmeye verilen önem 1935 yılında kabul edilen 2834 sayılı yasa ile " Tarım Satış Kooperatifleri Birliği" ve aynı yılda çıkarılan 2836 sayılı yasa ile de "Tarım Kredi Kooperatifler kurulmuştur.

1969 yılında ise 1163 sayılı yasayla bizim de üye olduğumuz "Sulama' kooperatifleri" köy koop Orkoop doğmuştur. Bugün ayakta dimdik durabilen kooperatiflerden biriyizdir. Bugüne kadar kooperatifçiliğimiz istenilen düzeye gelememiştir. Bugün dahi tüzük ve yönetmeliklerimizde çok büyük boşluklar vardır, Türkiye'miz için kırsal kesimin kalkınması ve gerçekten iyi bir imkân olan kooperatifçiliğin istenilen seviyelere ulaşması genel düzeyde bir eğitim seferberliğinin başlatılması ile mümkündür. Kooperatifçiliğin okullara ders olarak konulmasını Öneriyoruz. Kırsal kesimlerdeki insanların bilinçlenmesini ve örgütlenmesini teşvik ve kooperatiflerin ayakta tutabilmek için bir kooperatifler Bankasının kurulması ve bu bankanın Milli Kooperatifler Birliğine bağlanması taraftarıyız. Suratla gelişen teknolojilerin en ulak tarım birimlerine kadar intikal ettirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Dünya nüfusu çığ gibi büyürken. Yeni,yeni kıtaların keşfedilemeyeceğini biliyoruz. Gerçekçi olarak düşündüğümüzde eldeki toprakların gelişen teknolojilere uydurulması ve böylece bu topraklarda maksimum verimin sağlanması gerektiğine inanıyoruz. Bir Tarım ülkesi olan Türkiye'nin, gelişen dünya pazarlarında yer alması, yeni teknolojileri benimsemesiyle mümkündür. Ancak, bu işin kooperatif ler kanalı ile olacağına inanıyoruz.

Merkez Birliği olarak, kırsal kesimde; Dağınık kaynakların birleştirilmesi,

• Teknolojinin uygulanıp, verimliliğin arttırılması; minimum maliyetle maksimum verimin sağlanması. Ürünün değerlendirilmesi, değer fiyatın üreticilere geri döndürülmesi; Sağlanacak artı değerlerle iş gücünün sanayi üretimi için örgütlenmesi;

Kırsal kesimde kent olanakların yaratılması gerekirse, Kente göçün sağlıklı biçimde gelişmesinin sağlanması;

•Bireylerin yaratıcılık, dayanışma bireysel ve; toplumsal sorumluluk değerlerinin geliştirilmesi. Ulusal ve uluslar arası düzeyde dayanışmanın  gerçekleştirilmesi için Tarım Kooperatifliğimizin yeniden yapılandırılmasının gerekli olduğuna inanıyoruz.

Sonuç olarak taban fiyat politikalarının gerçekçi olması sağlanmalı; Girdi ve maliyet hesapları ciddi artırmalar sonucunda belirlenmelidir Temel tarım ürünleri destekleme kapsamından çıkarılmamalı, kooperatiflere gerekli destekler sağlanmalıdır

Değerli arkadaşlarım, sonuç olarak unu söylemek istiyorum. " Türkiye Tarımsız; Tarında Kooperatifsiz gelişemez. Kooperatifçilikten birlik, birliktende kuvvet doğar. " kooperatifçilik çalışmak ister, özveri ister samimiyet ister. Kooperatifçilik bence bir aile yuvasıdır; Türkiye'nin de kalkınmasını kooperatifçilikte görüyoruz. Biz sulama kooperatifleri olarak kutsal bir görevi üstlenmişizdir.

Yani Su Görevini Su: tanrının canlılara en büyük lütftidür. Bu gün canlıların en ufak hücresinde dahi su mevcuttur.

Tarım makinesiz ilaçsız ve hatta gübresiz olabilir ama asla susuz olamaz. Onun için suyun yönetimi çok önemlidir. Su yönetimi Bugün Türkiye'de 2 Bakanlık Tarafından yürütülmektedir. Bunlardan 1. 1960 dan buyana bu işi sürdüren 1969 da çıkan 1163 sayılı kooperatifler yasası ile de kurumlaşan sulama kooperatifleri diğeri çevre ve su bakanlığınca kurulan sulama birlikleri tarafından yürütülmektedir. Suyun önemi her geçen gün artmaktadır, bugün Türkiye'nin su durumu bellidir. 112 milyar m3 küp su rezervimiz olup bunun 95 ar m3 küpü baraj ye göletlerden 15 milyar m3 küpü ise yer altı kuyularından 2-3 milyar küpü de hudut harici sulardan elde edilmektedir. Bununda 42 milyar m3 küpü kullanılmakta olup açılımına gelince Yüzde 11-12 milyar m3 küpü sanayide yüzde 14-15 içme ve kullanma suyu olarak yüzde75 ise tarımda kullanılmaktadır. Onun için tarıma önem verip tasarruf tedbirleri alınmalıdır. Su kaybı minimum olan damlama ve yağmurlama sistemlerine geçirilmelidir. Gölet ve baraj yapımına önem verilmeli yer altı aktiflerine dokunulmamalı,ilgili  birimleri bir araya gelerek "Milli su" Konseyi kurulmalıdır.2012 kooperatifleri yılına girerken kooperatiflerin önündeki engeller kaldırılmalıdır. Bugün burada kutlamakta olduğumuz kooperatifler günün tüm ulusumuza hayırlı olmasını diliyor bu duygular içerisinde hepinize saygılar sunuyorum. “ dedi.

---

---

Türkiye sulama kooperatifleri Merkez birliği genel başkanı Halis Uysal)