Özel Akhisar Hastanesinde Bir İlk Daha
Bölgeye yeni hizmetleri sunmaya devam eden Özel Akhisar Hastanesinde Ortopedi ve travmatoloji uzmanı Opr.Dr. Serhan ÖRNEK gözetiminde PRP tedavisine başlandı. Sağlığın Yeni Adresi yenilikler sizleri yeniliklerle buluşturmaya devam ediyor.
PRP nedir?
Platelet Rich Plasma – PRP (Trombositten zengin plazma)
PRP, trombositten zengin plazma anlamına gelir. PRP insanların kendi kanlarından elde edilen yeni bir tedavi yöntemidir.Hastadan alınan kan özel bir makinada santrifüj (çevrilerek konsantre) edilir,sonrasında PRP elde edilir. PRP, kas iskelet sisteminde onarım yanıtı oluşturan kan pıhtısı, trombositler, sitokin ve büyüme faktörleri ( TGF-b, PDGF, IGF, VEGF, EGF, FGF-2) içerir.
PRP tedavisi, hastayı önemli bir riske maruz bırakmadan tendon yaralanmaları ve osteoartritin (kireçlenme) doğal yollarla iyileşmesinin hızlandırılmasında vaatkar bir çözüm olarak öne çıkmaktadır.PRP, ortobiyoloji denilen yeni bir sağlık sektöründe önemli bir yükselen tedavi yöntemidir. Felsefesi de vücudun kendini doğal olarak iyileştirebilme yeteneğiyle son teknolojinin birlikte kullanılmasına dayanır.Kan, RBC (kırmızı kan hücreleri,alyuvarlar), WBC (beyaz kan hücreleri, akyuvarlar),plazma ve plateletlerden (trombositler) oluşur.Serbest haldeyken denizdeki süngerlere benzeyen trombositler, aktive edildiklerinde birleşerek dalları oluştururlar. Önceleri sadece pıhtılaşmayla ilişkileri bilinen trombositlerin uyarıldıklarında büyüme faktörü denen iyileştirici proteinleri salgıladıkları son 20 yıldır bilinmektedir.Örnek olarak:Platelet derived growth factor,Transforming growth factor-ß, Endothelial growth factor, Epithelial growth factor, Insulin like growth factor, Hepotocyte growth factor, Fibroblast growth factor, Cartilage derived morphogenic protein, verilebilir. Pek çok büyüme faktörünün farklı farklı görevleri vardır, ama toplamda doku ve yara iyileşmesini hızlandırırlar.Bu nedenle, trombositlerin temel konsantrasyonunu arttırarak doku iyileşmesinde dramatik bir düzelme oluşturabilen güçlü bir büyüme faktörü kokteyli oluşturabiliriz. PRP ile, yaralı veya hasta bir dokuya kişinin kendi plazması yani büyüme faktörleri, konsantre olarak uygulanmış olur. PRP’ de yani trombositten zengin plazmada, normal plazmaya göre daha fazla büyüme faktörü salıverilir ve böylece normal yara iyileşmesine göre daha fazla sayıda kök hücre yaralanan(iyileşmesi istenen) bölgeye gelir.
PRP esasında tamir ve rejenerasyonu birlikte uyaran pek çok proteini içeren bir kokteyl gibidir. Fakat PRP'de bulunan bazı proteinler seçici olarak antienflamatuvar ve ağrı kesici etkiyi başlatabilir.PRP ilk olarak kanser sonrası çene rekonstrüksiyonu yapılan hastalarda dental yara iyileşmesinde diş hekimlerince kullanılmaya başlanmıştır.Günümüzde ise kalp-damar cerrahisinden ortopediye pek çok alanda kullanılmaya başlanmıştır.
PRP günümüzde Ortopedi ve Travmatoloji alanında;
Tendon( kiriş) yaralanmaları
Tenisçi dirseği
El bileği tendinitleri
Patellar tendinit, kronik diz önünde ağrı
Topuk dikeni (plantar fasit)(kalkaneal spur)
Rotator cuff (omuz) tendiniti
Aşil tendiniti
Kıkırdak sorunları ( aşınma, kireçlenme) (örneğin erken evre diz kireçlenmesinde )
kıkırdak aşınmalarının-kayıplarının onarımı,
Diz eklemi kireçlenmesi –aşınması (osteoartrit)
Talus osteokondral yaralanmalarının tedavisinde (ayak bileği erken kireçlenmesi)
Menisküs yaralanmalarının tamirinde
Kırık iyileşme sorunları (kırık kaynamaması ve stres kırığı )
Spor yaralanmaları
Bağ yaralanmaları (Diz eklemi iç yan bağ yaralanmaları , Kronik ayak bileği iç yan bağ (deltoid) yaralanmaları , Kronik ayak bileği dış yan bağ yaralanmaları )
gibi problemlerde kullanılabilir. Giderek kullanım alanları artmaktadır.PRP tedavisi her hastada iyi sonuç garantisi vermez, bu nedenle ortopedi uzman hekimin hasta seçimi iyi sonuçlara ulaşmakta önemlidir. Her hasta uygun bir aday olmayabilir. PRP uygulamasında genellikle herhangi bir yan etki görülmez.PRP sonrası eklem içinde veya yumuşak dokularda nadiren de olsa ısı artışı, kızarıklık, ağrı oluşabilir. Bu süreç 1-3 gün sürebilir. Hastanın kendi kanından elde edildiği için özellikle ortopedide sıklıkla yapılan ilaç enjeksiyonlarının (kortizon ,NSAİİ vb.) bazı kullanım alanlarında uygulama şansı bulmaktadır. Sterilizasyon içeren kesin kurallar ile yapılsa dahi az da olsa enfeksiyon (mikrop kapma) riski her girişim gibi PRP'de de mevcuttur.Enfeksiyon olmaması için uygulama sırasında sterilizasyon koşulları önemlidir.
Uygulama öncesi hazırlık ve uygulama klinikte yapılır. Uygulama öncesi hazırlık 30 dakikadan daha az sürer. Damarınızdan ortalama 10-20 ml. kan alınır. Yaklaşık 10 dakika santrifüj yapıldıktan sonra kırmızı kan hücreleri ile plazma ve trombositler birbirlerinden ayrılırlar. Bu işlem sonunda plazmadaki trombosit miktarı, kandaki trombosit miktarına göre 2 ile 5 kat daha artmıştır. Elde edilen PRP eklem veya doku içine enjeksiyon şeklinde uygulanır.
Bazı hastalıklarda birden fazla (zaman aralıklarına yayarak) enjeksiyon yapmak gerekebilir.
HANGİ DURUMLARDA UYGULANAMAZ?
Pıhtılaşma ve kanama bozukluğu olanlarda
Trombosit sayısı düşük olanlarda
PRP uygulaması yapılacak bölgede aktir enfeksiyonu olan hastalarda
Kronik karaciğer hastalıklarında ve
Heparin veya Warfarin gibi kan sulandırıcı ilaç kullanımında
PRP uygulanmaz.