DREAM Organizasyon proje yöneticisi Selin Kumrul’un sunuculuğunu yaptığı Sempozyum Saygı Duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başladı.

Menderes ve Gediz havzaların da 2030 yılında yüzde20, 2050 yüzde35,2100 yüzde 50 oranında yüzeysel su kaynakları azalacak. Ege,iç Anadolu,Akdeniz ve Güneydoğu bölgelerinde çoraklaşma artacak.Türkiye Sulama Kooperatifleri Birliği (TÜS-KOOPBİR) Genel Başkanı Halis Uysal,”Torunum para yok, su mu bırakıyorsun diye sitem etti ama gelecekte su paradan da kıymetli.'' dedi.

Türkiye Sulama Kooperatifleri Birliği tarafından Antalya Kemer Mirada Del Mar Otel'de 'Tarımsal Sulamada Suyun Önemi ve Sorunları,Sulanamayan Arazilerin Sulamaya Kavuşturulmasının Planlanması Sempozyumu' düzenlendi. Sempozyumun 3 gün devam edecek.

Sempozyumun açılış konuşmasını yapan TÜS-KOOPBİR Genel Başkanı Halis Uysal, kendisinin de halen çiftçilik yaptığını ve sorunların hepsini yakından bildiğini söyledi. Türkiye'de ilk kez 1970 yılında Manisa Akhisar Beyoba kasabasında Sulama Kooperatifini kurduğunu anlatan Uysal, ülke genelinde 2 milyon 387 bin çiftçi ailesi 2 bin 497 kooperatife üye olduğunu, bu kooperatiflerin de 733'ünü bir araya getirerek Sulama Kooperatifleri Birliği'ni kurduğunu, geriye kalan sulama kooperatiflerinin de birliğe üye olması halinde Birliğin gücünün artacağını söyledi..

Gerçekleştirilen sempozyumun 2012 yılına ışık tutacağına inandığını ifade eden Uysal, 2012 yılının aynı zamanda 'Kooperatif Yılı' ilan edildiğini ve Birleşmiş Milletler tarafından da kabul edildiğini hatırlattı.

Uysal, ''En büyük girdi maliyetimiz tarımsalda kullandığımız  elektrik girdisidir, bunu her yerde konuşuyoruz. Bugünlerde yaptığımız hesaplara göre reaktifler dahil tarımsal elektriğin fiyatı 320 lirayı buluyor. Devlet 330-340, sanayi ise 380. Özetle şunu söylemek istiyorum geçen yıl faizler uzatıldı, kaldırıldı. Geriye 7-8 milyon kaldı, o da yıla yayıldı. Ancak bunu kooperatif ve birliklerin ödeyebileceğini zannetmiyorum. Ne yapılmasına gelince, biz zaten bunu ödüyoruz, nasıl mı, elektrik faturalarında KKK olarak. Bu Türkiye'de ortalama yüzde 14, bu yıl yüzde 3,4 daha geldi ve yüzde 17,4 oldu. Bizim tarımsalda kullandığımız elektrik gerek sulama birlikleri ve kooperatifler olarak yüzde 3,04'tür. Ben diyorum ki, biz 17,4 olarak ödüyoruz bunu, yüzde 3,04'ü de bunun üzerine koyalım şunu bir silelim. Zaten silinmesi de zaruri hale geldi. Biliyorsunuz her şey özelleşti, özelleşen şirketlerde 'Biz bunu toplayamayız. Biz kendi paramızı zor topluyoruz, bunu üzerimizden alın' diyorlar. İnşallah buradan gidince Enerji Bakanlığı ile bu konuyu bir kez daha görüşeceğiz. Bunda muvaffak olacağımıza inanıyorum," dedi.

AB'de tarımsal elektriğin kilovatının 9,5 cent bizde ise 19,5 cent olduğunu söyleyen Uysal, ''AB diyoruz, AB'de KDV yok, bizde yüzde 18 KDV var.'' dedi.

Yeraltı sularından ziyade artık Türkiye'nin çoraklaşmayı önleyecek çalışmalar içine girmesi gerektiğini vurgulayan Uysal, sulama tedbirlerinin alınarak gerekli tesislerin oluşturulmasının ülkeyi çoraklıktan kurtarırken, çiftçinin de enerji girdilerini azaltacağını söyledi. Uysal, ''Yeraltı sularını bitirdik. Ben kendi bölgemden örnek vereyim, statik seviyeler 35-40 metre, dinamik seviyeler 150 metreden su çıkarılıyor. Benim bir kuyum var 300 metreden su çıkarıyorum. Selçuk'taki çiftçilerimizde aynısını söylüyorlar.'' dedi.

Torunlarına suyu buldukları gibi gelecek kuşaklara  miras olarak bırakmak istediklerini ve sulama sistemlerinin bu nedenle değiştirilmesi gerektiğini  ifade eden Uysal,bu sözlerim nedeniyle''Torunum para yok, su mu bırakıyorsun  dede diye bana sitem etti ama gelecekte su paradan da kıymetli olacak.” dedi. Konuşmasını Orhan Veli'nin 55 yıl önce yazdığı 'Acı Su' şiirinin okuyan Uysal, bugün bu acı suyu bulamayan 1 milyar 250 milyon insanın susuzluktan kıvrandığını, artık acı su ve temiz havanın tıpkı hürriyet gibi pahalı olduğunu belirtti.

Sempozyumun açılış töreninde konuşan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Genel Müdür yardımcısı Dr. Metin Türker, su kaynaklarının verimli kullanılma sının yanında sulamada modern sistemleri süratle yaygınlaştırmak gerektiğini söyledi.

Ölçümü yapılamayan hiç bir şeyin yönetilemeyeceğini vurgulayan Türker, veri tabanlarını oluşturmak amacıyla çalışmalar yaptıklarını 76 ilden verilerin alındığını belirterek Türkiye'nin hızla arazilerini toplulaştırması, sulama tekniklerinin değiştirilerek damlama sulamaya geçilerek tasarruflu bir şekilde kullanılması gerektiğini vurguladı.

Tarımsal toplulaştırma yapılan arazilerde suyun da tasarruflu kullanıldığını ve yapılan ölçümlerde yüzde 70'e varan tasarruf sağlandığını anlatan Türker, 2030 yılından sonra Türkiye'nin önemli verimli arazilerinin de çoraklaşma ile karşı karşıya olduğunu iddia etti.

Türker, sıcaklık artması ve yanlış sulamadan öncelikle etkilenecek bölgelerin Ege, İç Anadolu, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri olduğunu belirterek belirlenen senaryolara göre. Menderes ve Gediz havzalarında 2030 yılında yüzde20, 2050 yüzde 35,2100 yüzde 50 oranında yüzeysel su kaynakları azalacak. Ege, iç Anadolu ,Akdeniz ve Güneydoğu bölgelerin de çoraklaşma artacağını belirtti.

Kooperatifçilerin dik durması için örgütlenmelerinin şart olduğunu ifade eden Türkiye Milli Kooperatifler Birliği Genel Başkanı Muammer Niksarlı ise örnek olarak sulama kooperatiflerini gösterdi ve sorunların çözümü için tüm kooperatiflerin Birliğe üye olmalarını gerektiğine işaret etti.
Türkiye'de 25 tür kooperatif olduğunu anlatan Niksarlı, AB'de sadece 4 tür kooperatif var  Türkiye'deki  25 tur kooperatif türlerinin azaltılması gerektiğini vurguladı.

Sempozyumda Sulama kooperatiflerinin sorunları hakkında düzenlenen oturumda ise TÜS KOOP-BİR Genel Başkanı Halis Uysal'ın  başkanlığında, İzmir Bölge Birliği Başkanı Hüseyin Yavuz, Amasya-Tokat Bölge Birliği başkanı Kemal Çetin, Suluova Tarımsal Kalkınma ve Sulama Kooperatif Başkanı Ercan Ak, Eskişehir Bilecik Kütahya Bölge Birliği Başkanı Ercan Bozkurt, Manisa Akhisar Mecidiye Sulama Kooperatifi Başkanı Özcan Tetik birer konuşma yaptılar.